Wat maakt dat ik mijzelf in staat acht om stervenden te begeleiden en iets te bieden heb in tijden van
chaos en transformatie en verval?
Een in Nederland uit de klei getrokken vrouw die nu zo'n 62 jaren rondloopt in dit ondermaanse, en de naam 'Irene' draagt.
Het is eigenlijk heel simpel: in mijn leven, studie en professionele ontwikkeling hebben de dood en het sterven
altijd een centrale plaats ingenomen.
Allebei mijn oma's stierven, precies twee weken na elkaar, in het zelfde zieknhuis, op dezelfde afdeling. In datzelfde jaar, op de
middelbare school maakte ik kennis met Sokrates, die de gifbeker dronk.
Vanaf die ontmoeting was er niets meer vanzelfsprekend voor mijn toch al diep naar antwoorden op levensvragen
zoekende persoontje.
Ik raakte hoe langer hoe meer verbijsterd om erachter te komen dat ik geboren was in een wereld die net deed
of sterven en dood niet bestonden.
Als beginnend verpleegkundige, vers van de middelbare school en vol idealen, ben ik vaak getuige geweest van de
enorme angsten en overrompeling die zich rond het sterven aandienen.
Enorm geraakt en verbijsterd schreef ik mijn eerste jaars opdracht: "Ik ben klaar voor de reis, maar niemand wil afscheid nemen.".
Hoe kan het dat in een overbevolkt landje de mensen in de grootste eenzaamheid sterven?
Hoe kan het dat de medische wetenschap zo'n enorme vlucht neemt, maar met de mond vol tanden staat
wanneer het levenseinde in zicht komt?
Wat maakt dat we leren te leven alsof we niet zullen sterven.....en dan uiteindelijk allemaal bedrogen uit komen?
Ik was net 19, en maakte in die tijd kennis met sterven en dood op een manier die de rest van mijn leven richting
gegeven heeft:"Niemand kan de dood ontlopen, maar zou de angst hiervoor niet te overwinnen zijn??" schreef ik.
Dit werd de centrale vraag in studie, leven en professie.
Als leerling-verpleegkundige al, was ik vaak aanwezig bij stervende mensen op en rond het moment van het sterven.
Dit viel mijn praktijkbegeleiders op en meerdere malen heb ik te horen gekregen: "Wat is dat met jou? Het lijkt wel of
mensen minder bang zijn om te sterven als jij in de buurt bent?" Ik wist niet wat 'dat was' bij mij, en kon in paniek
raken bij het besef dat ik geen antwoord had op die vraag; wat was het met al die anderen die maar 'professioneel'
níét omgingen met het grote mysterie van het leven? Waarom was ik daar steeds alleen?
Dit, opgeteld met mijn verbijstering over hoe wij, hier in het westen, met sterven en stervenden omgaan,
maakte dat ik verstrikt raakte in een puzzel die ik op móést lossen om niet gek te worden.
Het was een worsteling van jaren voordat ik kon gaan begrijpen wát dat nu was waardoor ik, alleen maar
door aanwezigheid, mensen hielp om minder bang te zijn tijdens hun grote eindexamen.
........ Daar waar mensen overgaan van deze wereld naar gene zijde, precíés daar, sta ik aan de grens.
Met mijn ene been in deze wereld, en met mijn andere been in de wereld waar we terecht komen als we ons lichaam
achter ons laten. Langzaam maar zeker ben ik gaan begrijpen dat dit niet voor iedereen geldt. In sommige culturen
heet dit 'mediumschap'; het is maar net waar op de planeet je geboren wordt of dezelfde eigenschap als ziekte of
gave gezien wordt.
Een studie filosofie; de opleiding tot rouwvrouw; mijn werk als verpleegkundige; een opleiding reïncarnatietherapie;
en het onderzoeken van gebed, meditatie, ritueel, ademhaling, bewustzijn hebben mij uiteindelijk geleerd om te
begrijpen en te leven met deze gave. Want neemt u van mij aan: het is niet
altijd gemakkelijk om te leven met de dood in een wereld die daar doodsbang voor is.
Het is zo vaak de angst voor het onbekende, voor het einde, die maakt dat we al ons geloof, vertrouwen en onze
waardigheid kwijtraken wanneer de deur naar de oneindigheid opent.
Onvoorbereidheid, gevecht, onopgeloste conflicten kunnen een enorme angst en verkramping oproepen, die het bijna
onmogelijk maakt om los te laten; precies weer dáár, aan die grens.
Als verpleegkundige kwam ik natuurlijk regelmatig bij stervende mensen. Hoe vaak heb ik niet moeten horen:"Had ik dit maar eerder geweten!".
Ik begrijp heel goed waarom mensen zo laat hulp inroepen. Hulp vragen bij het sterven betekent ook dat je aan jezelf moet toegeven dat er geen ontkomen meer aan is; als je al het andere
al geprobeerd en gedaan hebt. Toch hoop ik enkelen van u, of uw naasten, ertoe te brengen om iets eerder hulp in te roepen. Ook als blijkt dat het moment inderdaad verder weg ligt dan waar de eerste
rauwe confrontatie met uw eigen levenseinde scheelt het zo veel wanneer dat levenseinde een plek krijgt in uw leven,zodat je je op voor kunt bereiden....op uw eigen manier...in uw eigen
waarde.
Ik ben geen zieltjeswinner...en ook geen prediker. Ik heb jaren in de reguliere zorg gewerkt en me gespecialiseerd in palliatieve, terminale zorg. Steeds meer raakte ik ervan doordrongen
dat sterven geen medische aangelegenheid zou moeten zijn. Sterven is doodgewoon en er is meer nodig dan enkel medische zorg! Dat maakt dat ik mijn spelsd aan de aan de boom heb gehangen
Waken, afscheid nemen, met zo schoon mogelijk schip vertrekken, omgaan met pijn, rouw, spiritualiteit, gezelligheid, paniek, frustratie, mooie momenten,
diep verdriet, stilte, muziek.
Het maakt voor mij niet uit of u een gelovige bent of dat u niets gelooft. Ook zal ik u niet lastig vallen met of en wat ik geloof.
Sterven is alleen maar sterven en zoals er vroedvrouwen zijn, die mensen bij kunnen staan tijdens de geboorte, zijn er ook rouwvrouwen die u bij kunnen staan tijdens het sterven.
Ik ben daar één van.
De stap naar grotere verbanden en collectieve rouw
En als zodanig begon ik rond 2016 in contact te komen met mensen in het mijnschadegebied in Groningen, en met
mijn vierde bezoek overviel mij een nogal overrompelende realisatie. Ik ontmoette mensen en op een gegeven moment
merkte ik dat alles zo vertrouwd voor me was: ik kènde deze energie, die enorme aanwezigheid waardoor alles zwaarder
lijkt te worden, bedompter en tegelijkertijd scherper, intenser.
Dit was stervensenergie, mar er was hier geen stervende?!
Het duurde een half jaar voor ik kon accepteren dat wat ik voelde een sterven op collectieve schaal, een tijd die ophoudt,
een wereld die instort. De processen waren zo hetkenbaar: ongeloof, niet kunnen bevatten, woede, ontkenning, marchanderen,
verdriet waar geen woorden voor zijn.
Langzaam verschoof mijn actieradius van individuele stervensbegeleiding naar de gemeenschap.
Voor consulten een afspraken die daaruit komen blijft de Grenswaker altijd beschikbaar, bel gerust!
De Grenswaker heeft de focus van de meest concrete activiteiten als ambulante terminale zorg echter verschoven naar
het faciliteren van rouwcirkels: hoe herkennen wij onze rouw als collectieve rouw en hoe gaan wij ermee om, in een
tijd van chaos en verval?
Aangekomen op dit moment mijn leven is de tijd aangebroken om alles wat ik geleerd en ontwikkeld heb aan te bieden
......aan u en jullie......nu we massaal lijken aan te komen in het grensgebied waar ik al mijn hele leven woon.
.......waar we alles, maar dan ook alles, los moeten laten.
Ik hoop er op deze manier aan bij te dragen dat meer mensen met minder angst de toekomst tegemoet kunnen treden.
Ik zie het als mijn missie om het sterven weer de plek IN het leven te geven, waar het hoort,
opdat de angst ervoor niet langer onze wil om te leven verlamt.